Door Wim Bals
Droogtijd is in olieverf soms een zegen maar soms ook een vloek.
Acrylverf is daarom een uitstekend alternatief om een onderschildering te maken op doek of paneel.
Ik geef je graag een aantal tips mee om direct mee aan de slag te kunnen gaan.
Een onderschildering is de fase tussen de tekening en de definitieve laag in olieverf of acrylverf.
Je kunt deze laag in zwart/wit (=grisaille) schilderen of in kleur.
Het belangrijkste element is niet zozeer de kleur die al juist moet zijn maar eerder de lichtwaarden (values) van de verf.
Dit is eigenlijk hoe licht of donker een kleur is ten opzichte van zwart/wit.
Net daarom is het voor een (beginnende) kunstschilder vaak handig om de onderschildering enkel in zwart/wit te schilderen.
Een handige tip is om een foto te maken van je onderwerp dat je wil schilderen en deze op de computer, tablet of smartphone om te zetten naar zwart/wit.
Zet je onderwerp om naar zwart/wit om duidelijk de lichtwaarden te zien.
Ikzelf kies steeds om de onderschildering in acryl uit te voeren.
De verf is zeer snel droog ten opzichte van acrylverf en zo zet je vaart in je schilderproces.
Ook heeft stof zeer weinig tijd om zich in de verf te nestelen dankzij de droogtijd.
Product: Amsterdam acrylverfset met 5 tubes 120ml
Wel moet je opletten om je verf redelijk dun aan te brengen. Door de snelle droogtijd ‘vloeit’ de verf niet en zie je elke verfstreek in structuur. Werk daarom altijd heel glad met acryl in dunne lagen.
Door het feit dat acryl zeer snel droogt zet de verf zich snel vast in de penselen. Denk er dus aan om je penselen vaak uit te spoelen in zuiver water. Anders ga je penselen verslijten met de vleet.
De penselen die je in de onderschildering gebruikt hoeven niet duur te zijn. Hieronder laat ik een voorbeeld zien van een set penselen dat ik quasi altijd gebruik in de onderschildering van mijn schilderijen.
Deze penselen komen in een handige koker die je kunt gebruiken om je penselen stofvrij te bewaren.
Product: Van Eyck 12-delige penselenkoker
Begin de onderschildering nooit op een wit doek of paneel maar zet eerst een neutrale kleur op je werkoppervlak.
Zo kun je met je verf zowel donkerder als lichter gaan als de drager/achtergrond.
Hierboven zie je twee vierkante panelen/doeken. Het linkse heeft een grijze grondlaag en het rechtse heeft een witte grondlaag.
Zoals je ziet is het witte geschilderde vierkant niet zichtbaar op een wit oppervlak (rechts). Werk daarom altijd op een getinte ondergrond. Het is trouwens ook nog eens rustiger werken voor je ogen.
Ikzelf werk steeds op paneel omdat het resultaat gladder en fijner is dan wanneer ik op doek zou werken maar het principe blijft uiteraard hetzelfde.
De tijd die je in je onderschildering investeert resulteert naar de tijd die je nog nodig zult hebben om de eindlaag aan te brengen. Ik heb een en ander duidelijk gemaakt in volgende afbeelding.
Meer tijd investeren in de onderschildering betekent minder tijd nodig in de afwerkingsfase.
Start van de onderschildering op een lichtgrijze ondergrond van Gesso.
Dit is het begin van een lange weg naar het eindresultaat. Waar bij de onderschildering net zo belangrijk als de fundering bij een huis.
Het creëren van volume kan door de aanpassing van licht en verzadiging van de kleur. Linksonder zie je al het getekende oog van de zwarte panter die het hoofdthema zal worden van dit schilderij.
Acrylverf is een snelle droger en geeft de bemoste tak stilaan wat vorm.
De witte vlekjes die je ziet op de grijze achtergrond komen van het opschuren/gladmaken van het houten paneel.
De laatste laag witte Gesso is gekleurd met zwarte acryl om een neutraal grijze basis te krijgen.
Door de achtergrond te schilderen ontstaat er context met de bemoste tak.
Ik werk met een relatief kleine kwast om de structuur van de acrylverf ‘in toom’ te houden. Zware borstels met veel verf zouden al snel tot ruw verfoppervlak leiden.
De hoofdelementen op de voorgrond worden uitgespaard voor later.
Uiteindelijk is dit dan de onderschildering waarop de eindlagen in olieverf komen.
Er is een stevige basis gelegd waarop de definitieve voorstelling te zien zal zijn.
Al bij al neemt de onderschildering wel wat tijd in beslag, zeker bij middelgrote en grote schilderijen.
Het aantal dagen dat je werkt aan de onderschildering hangen af van je stijl, ervaring en detaillering.
Naar het eindresultaat toe zullen er onderweg nog wel enkele elementen aangepakt worden maar het is belangrijk om vanop een goede onderschildering te starten!
Ik geef je graag nog even het resultaat mee van het voltooide schilderij.
Zoals je ziet worden de meeste details in een later stadium geschilderd. Zo win ik ook nog wat tijd om over bepaalde zaken na te denken in het creatieve proces.
Op de hoogte blijven?
Je ontvangt 4 tot 5 keer per jaar foto's van de nieuwste schilderijen.
Iets voor jou?
start hier 
Alle afbeeldingen op Wim Bals website zijn de exclusieve eigendom van Wim Bals en vallen onder de internationale Copyright wetgeving.
De afbeeldingen mogen niet gereproduceerd, gekopieerd, gemanipuleerd worden.
Het gebruik van eender welke afbeelding als basis voor een ander concept of illustratie (digitaal of traditioneel) is een schending van het copyright. Wanneer je twijfelt contacteer je Wim Bals.
Algemene Voorwaarden
Privacybeleid
© 2009 - 2019 Wim Bals | BTW BE 0788 104 808 | Made with ❤ in Flanders by Wim Bals